Krystyna
Krystyna Wazówna (1653) - Sébastien Bourdon - fot. wikipedia
| Urodzona | 18 grudnia 1626 |
| Zmarła | 29 kwietnia 1689 |
| Królowa Szwecji | 16 listopada 1632 - 16 czerwca 1654 |
| Koronacja | 30 października 1650 |
| Rodzice | Gustaw II Adolf i Maria Eleonora Hohenzollern |
| Następca | Karol X Gustaw |
Krystyna urodziła sie 18 grudnia 1626 roku jako jedyne dziecko pary królewskiej Gustawa Adolfa i Marii Eleonory Hohenzollern. W chwili, gdy jej ojciec zginął pod Lützen w 1632 roku, Krystyna miała zaledwie 6 lat. W tej sytuacji, do momentu osiągnięcia przez królową pełnoletności, rządy w kraju sprawowała rada regencyjna z kanclerzem Axelem Oxenstiernem na czele. Przez ten okres wojska szwedzkie nadal stacjonowały w Rzeszy, którymi po śmierci króla Gustawa Adolfa dowodził teraz kanclerz, na dodatek wybuchła wojna z Danią. Krystyna, która pełnię władzy przejęła dopiero w 1644 roku doprowadziła do zakończenia działań szwedzkich w wojnie trzydziestoletniej i podpisała pokój z Duńczykami w Brömsebro w 1645 roku, który negocjował Axel Oxenstierna. Doprowadziła do likwidacji księstwa pomorskiego w 1650 roku i przyjęła tytuły książęce: Szczecina, Pomorza i Kaszub.
Axel Oxenstierna (1635) - Michiel Janszoon van Miereveld - fot. wikipedia
Wcześniej, bo w 1638 roku Szwecja zawarła sojusz z Francją, w czym duży udział miał ponownie Oxenstierna.
Królowa obiecała poślubić swojego kuzyna Karola Gustawa - palatyna Dwóch Mostów. Jednak nie spieszno jej było do ożenku, co bardzo zaczęło niecierpliwić stany szwedzkie, które wręcz domagały się aby Krystyna wyszła za Karola Gustawa. W 1649 roku palatyn przy poparciu królowej i szlachty, a wbrew magnsterii został ogłoszony następcą tronu i dziedzicznym szwedzkim księciem.
Axel Oxenstierna (1635) - Michiel Janszoon van Miereveld - fot. wikipedia
Wcześniej, bo w 1638 roku Szwecja zawarła sojusz z Francją, w czym duży udział miał ponownie Oxenstierna.
Królowa obiecała poślubić swojego kuzyna Karola Gustawa - palatyna Dwóch Mostów. Jednak nie spieszno jej było do ożenku, co bardzo zaczęło niecierpliwić stany szwedzkie, które wręcz domagały się aby Krystyna wyszła za Karola Gustawa. W 1649 roku palatyn przy poparciu królowej i szlachty, a wbrew magnsterii został ogłoszony następcą tronu i dziedzicznym szwedzkim księciem.
Srebrny Tron wykonany w 1650 roku z okazji koronacji Krystyny i jej strój koronacyjny - fot wikipedia
Koronacja Krystyny nastąpiła dopiero w październiku 1650 roku. Nie interesowała się zbytnio państwowymi finansami, które zostały mocno nadwyrężone przez jej ojca i jej własne zachcianki. Była mecenasem nauki i sztuki. W 1649 zaprosiła Kartezjusza celem pobierania lekcji filozofii. Chciała także korzystać z jego wskazówek przy tworzeniu szwedzkiej akademii nauk. By zachować trzeźwość i czystość umysłu, królowa wyznaczyła mu godzinę swoich korepetycji na piątą rano. Filozof przeziębił się, w wyniku czego rozwinęło się zapalenie płuc. Kartezjusz odmawiał początkowo leczenia, zgadzając się na pomoc dopiero po kilku dniach. Zmarł 11 lutego 1650 i pochowano go początkowo w Sztokholmie. Jego ciało przewieziono do Francji w 1667 roku.
Krystyna potajemnie dokonała konwersji na katolicyzm, co było sprzeczne z prawem królewskim. Mogło to być jedną z przyczyn jej abdykacji w 1654 roku i wyjeździe do Rzymu. Nowym królem Szwecji został jej niedoszły mąż – palatyn Dwóch Mostów Karol X Gustaw z rodu Wittelsbachów. Tak kończy się panowanie dynastii Wazów w Szwecji.
Po abdykacji, starała się we Włoszech zdobyć koronę wicekrólestwa Neapolu, a nawet, po abdykacji Jana Kazimierza w 1668 roku - Rzeczpospolitej. Oba zabiegi zakończyły się porażkami. W Rzymie Krystyna oddała się swojej pasji, czyli sztuce. Zmarła w 1689 roku i została pochowana wśród papieży w kryptach watykańskich.